Dekkingsgraad

Graadmeter

De dekkingsgraad is een graadmeter voor de financiële gezondheid van een pensioenfonds. De dekkingsgraad geeft aan of een fonds voldoende geld in kas heeft om aan zijn verplichtingen te voldoen. Met andere woorden: of het in staat is de pensioenen uit te keren. Niet alleen aan huidige, maar ook aan toekomstige gepensioneerden. De dekkingsgraad wordt uitgedrukt in een percentage.

Dekkingsgraad berekenen

De dekkingsgraad berekenen we door de waarde van de beleggingen van een pensioenfonds (in bijvoorbeeld aandelen en obligaties) te delen door de waarde van de verplichtingen van een pensioenfonds (alle toegezegde huidige en toekomstige pensioenen):

De huidige waarde van de verplichtingen van een pensioenfonds wordt berekend met de rekenrente.

Dekkingsgraad bepaalt wat wel en niet mag

Er gelden wettelijke regels voor de dekkingsgraad. Bijvoorbeeld: alleen als de dekkingsgraad boven de 110% is, mag een pensioenfonds de pensioenen (gedeeltelijk) indexeren. Oftewel ze (gedeeltelijk) laten meestijgen met de prijzen. En als de dekkingsgraad te laag is, moet een pensioenfonds maatregelen nemen om zijn financiële situatie te verbeteren.

Dekkingsgraad te laag, en nu?

Om zijn financiële positie te verbeteren, kan een fonds bijvoorbeeld de premies verhogen. In het uiterste geval moet een pensioenfonds de pensioenen korten. Niet alleen van de huidige gepensioneerden, maar ook van de mensen die in de toekomst met pensioen gaan. Dit is aan de orde in de volgende twee situaties:

• Een pensioenfonds heeft vijf jaar achter elkaar minder geld in kas dan het zogenoemde minimum vereist eigen vermogen. Dit komt in de meeste gevallen neer op een dekkingsgraad van 104%.
• De dekkingsgraad komt onder de zogenoemde kritische ondergrens. Deze grens verschilt per pensioenfonds.

Dekkingsgraad en nieuw pensioenstelsel

In de zomer van 2020 heeft de regering met de vakbonden en werkgevers een akkoord gesloten voor een nieuw pensioenstelsel. Uiterlijk 1 januari 2028 moeten werkgevers, werknemers en pensioenuitvoerders alle pensioenregelingen hebben aangepast aan het nieuwe stelsel. In de aanloop naar het nieuwe pensioenstelsel gelden er soepelere regels voor indexatie. Er mag bijvoorbeeld bij een lagere dekkingsgraad worden geïndexeerd. In het nieuwe pensioenstelsel bepaalt de dekkingsgraad niet langer of uitkeringen worden verhoogd of verlaagd en wordt de dekkingsgraad daarmee een stuk minder relevant. Alleen voor fondsen die niet invaren in het nieuwe stelsel blijft de dekkingsgraad een graadmeter.

Doel: evenwichtige verdeling

Al deze regels hebben als belangrijkste doel: ervoor zorgen dat een pensioenfonds het pensioengeld op een evenwichtige manier verdeelt. Bijvoorbeeld tussen de huidige gepensioneerden en de gepensioneerden van de toekomst. In goede tijden profiteren zij allemaal van een verhoging van de pensioenen. Als een fonds tekorten heeft, worden die ook door iedereen samen gedragen. Stel bijvoorbeeld dat de pensioenen verlaagd moeten worden. Dat is natuurlijk heel vervelend. Maar als een fonds dit niet zou doen, keert het nu te veel geld uit en blijft er te weinig over voor de mensen die in de toekomst met pensioen gaan. 

Huidige situatie pensioenfondsen

De dekkingsgraden van pensioenfondsen zijn sinds eind 2022 gestegen. Daarvoor voldeden ze jarenlang amper aan de minimumeisen waardoor ze de pensioenen niet of nauwelijks konden indexeren.  De belangrijkste oorzaak voor de hogere dekkingsgraad is de gestegen rente. Die zorgt dat de meeste pensioenfondsen nu in staat zijn om de pensioenen uit te keren en in veel gevallen zelfs te verhogen. 

Financiële situatie van uw pensioenfonds

Wilt u weten hoe uw pensioenfonds ervoor staat? Kijk dan op het statistiekgedeelte van onze site. Daar vindt u van elk pensioenfonds de dekkingsgraad. Ook vindt u er gegevens over de beleggingen en rendementen van uw fonds.