De aanpak van witwassen heeft prioriteit bij de overheid, omdat het van groot belang is voor de effectieve bestrijding van allerlei vormen van ernstige criminaliteit. Het versluieren van de criminele herkomst van opbrengsten van misdrijven stelt daders van deze misdrijven in staat om buiten het zicht en bereik van de opsporingsinstanties te blijven en ongestoord van het vergaarde vermogen te genieten. De Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering heeft als doel dat ons financiële stelsel niet wordt misbruikt voor witwassen en terrorismefinanciering. Banken fungeren op grond van deze wet als poortwachters en zijn verplicht tot het uitvoeren van anti-witwascontroles. Dat betekent dat banken weten wie hun klant is, waar het geld van de klant vandaan komt en wat de klant met het financiële product, bijvoorbeeld een bankrekening, gaat doen. Banken lopen namelijk het risico dat zij kwaadwillenden toegang geven tot hun financiële producten. Als klanten eenmaal door de poort zijn, moet de bank hen doorlopend monitoren en ongebruikelijke transacties melden bij de overheid (Financial Intelligence Unit) zodat opsporingsdiensten verdachte transacties verder kunnen onderzoeken.
Overtreding
DNB heeft onderzoek gedaan naar de wijze waarop de Volksbank haar risico’s op witwassen en financieren van terrorisme analyseert en beoordeelt, daarnaast zijn klantdossiers onderzocht en interviews gehouden met relevante betrokkenen van de bank. Uit dit onderzoek blijkt dat de Volksbank haar klanten onvoldoende monitort en daardoor risico's niet of niet tijdig signaleert.
Daarnaast heeft DNB vastgesteld dat de Volksbank weliswaar beschikt over een systeem dat signalen genereert over klanten en hun transacties, maar dat dit systeem niet naar behoren functioneert. Bovendien onderneemt de Volksbank na een signaal geen of onvoldoende actie, wat heeft geleid tot grote achterstanden in het opvolgen van deze signalen. Voor deze wettelijke overtreding krijgt de Volksbank nu ook een boete opgelegd.
Boete vanwege de ernst van de gemaakte fouten
De handhavingsaanpak van DNB is gericht op naleving van de Wwft waarbij een risicogebaseerde aanpak van banken bij het voorkomen en bestrijden van witwassen wordt verwacht.
DNB heeft in de periode van 2013 tot en met 2022 meerdere onderzoeken gedaan naar de naleving van de Wwft door de Volksbank. Tijdens deze onderzoeken heeft DNB diverse overtredingen van de Wwft vastgesteld, die bij herhaling ernstig en verwijtbaar bleken te zijn. DNB heeft daarom meermaals handhavend opgetreden. Dit heeft echter niet geleid tot het duurzaam naleven van de Wwft door de Volksbank. De afgelopen jaren is er veel aandacht geweest voor de naleving van de Wwft binnen de bankensector. DNB rekent de huidige overtreding van artikel 3, lid 2, sub d van de Wwft de Volksbank dan ook zwaar aan en kiest ervoor om deze overtreding punitief te bestraffen.
Boetehoogte
De boete voor de overtreding die de Volksbank heeft begaan, is met inachtneming van het Algemeen boetetoemetingsbeleid DNB, vastgesteld op 5 miljoen euro.
Bij het bepalen van de boetehoogte heeft DNB meegewogen dat de Volksbank een grote onderneming is met een aanzienlijke draagkracht. Daar komt bij dat de overtreding ernstig en verwijtbaar is. Tegelijkertijd heeft DNB oog gehad voor de maatregelen die de Volksbank tot nu toe in gang heeft gezet om de tekortkomingen te adresseren. Verder heeft DNB de constructieve en welwillende houding waarmee de Volksbank zich op het herstel richt, positief meegewogen. Alles overziende en rekening houdend met deze omstandigheden, is een boete van 5 miljoen euro in dit geval passend en geboden.
Bezwaar
de Volksbank heeft na ontvangst van het boetebesluit de mogelijkheid om binnen zes weken bezwaar te maken tegen het besluit.
Lees hieronder het volledige boetebesluit, met uitzondering van vertrouwelijke gegevens. Voor nadere informatie kan contact worden opgenomen met de informatiedesk van DNB: 0800 – 020 1068 (gratis).
Actuele stand van zaken
In de onderstaande tabel leest u de actuele stand van zaken met betrekking tot dit besluit.