De coronacrisis heeft de kwetsbaarheden van mondiale waardeketens blootgelegd. Zo raakte de levering van (essentiële) goederen en productie-onderdelen in veel landen verstoord. Hierdoor is een publieke discussie ontstaan, ook binnen Nederland, over oplossingen om internationale handel schokbestendiger te maken. Veelgenoemde oplossingen gaan gepaard met overheidsingrijpen in het productieproces, zoals het terughalen van productie naar eigen land (reshoring). De coronacrisis vormt echter geen reden voor dergelijk beleid dat vrijhandel beperkt, aangezien de schokbestendigheid hiermee niet per definitie wordt vergroot. Herbezinning van het productieproces naar aanleiding van de coronacrisis dient in beginsel aan de markt zelf te worden overgelaten. Een uitzondering bestaat voor zogenoemde essentiële goederen, waar overheidsinterventie gewenst kan zijn om de leveringszekerheid te waarborgen. Een strategische aanpak op Europees niveau heeft daarbij de voorkeur.
Opmerking: Gegeven de statische basisuitkomst van de twee verschillende regimes, geeft het figuur de gemiddelde procentuele afwijking weer van een negatieve schok die op sector-land niveau de economie raakt. De schok simuleert vergelijkbare verstoringen als tijdens de coronacrisis.
Overheidsbeleid gericht op het aanhouden van strategische voorraden is wel een manier om de leveringszekerheid van essentiële producten te waarborgen. Dit vergroot zowel de schokbestendigheid tegen binnenlandse als buitenlandse schokken, terwijl marktverstoringen beperkt blijven, aangezien het de keuze voor de meest efficiënte organisatievorm (bijvoorbeeld productielocatie) onveranderd laat. Dergelijke voorraden dienen idealiter op Europees niveau te worden aangehouden. Dit voorkomt inefficiënties waarbij de ene lidstaat een tekort en de andere een overschot aan essentiële goederen heeft en weerhoudt landen van het onderling opleggen van exportbeperkingen.
Complementair aan het aanleggen van voorraden kan de overheid een strategisch noodplan opstellen met geselecteerde bedrijven om bestaande productielijnen in snel tempo om te bouwen ten behoeve van de productie van essentiële goederen. Aangezien voorraden uitgeput kunnen raken als een crisis lang aanhoudt en het niet voor alle essentiële goederen mogelijk is om voorraden langdurig aan te houden, zoals voor medicijnen met een beperkte houdbaarheidsdatum, kan een dergelijk noodplan bijdragen aan het vergroten van het aanbod van essentiële producten.
Op 7 november was Klaas Knot te gast bij Room for Discussion, het interviewprogramma van studenten van de Universiteit van Amsterdam. Over de uitdagingen op het gebied van monetair beleid, economische groei, financiële stabiliteit en inflatiebestrijding.
Lees meer Klaas Knot te gast bij Room for Discussion (studenten UvA)
‘Gezien de toenemende cyberrisico's moeten we blijven werken aan het verkleinen van de kans op cyberaanvallen en tegelijkertijd onze weerbaarheid tegen de mogelijke gevolgen ervan vergroten.’, aldus Olaf Sleijpen op het IIF International Accounting and Reporting Forum.
Lees meer Risico's voor de financiële stabiliteit in het najaar van 2024
De toegenomen internationale spanningen kunnen een impact hebben op financiële instellingen. Dat zegt De Nederlandsche Bank vandaag bij de presentatie van haar toezichtvisie voor 2025-2028 en een studie naar de effecten van geopolitieke risico’s op financiële instellingen.
Lees meer Groeiende geopolitieke risico’s hebben impact op de financiële sector
Vandaag publiceert De Nederlandsche Bank ‘Weerbaar in een gure wereld’, een onderzoek naar de mogelijke impact van geopolitieke risico’s op financiële instellingen. DNB-econoom Maurice Doll schreef mee aan de studie en vertelt over de belangrijkste bevindingen.
Lees meer ‘Europese samenwerking cruciaal om geopolitieke risico’s het hoofd te bieden’
