Thuiswonende tiener betaalt nog opmerkelijk vaak contant

‘Het was voor ons een verrassing’, zegt Jelmer Reijerink, econoom bij DNB. ‘Je zou zeggen dat jongeren die alleen nog maar op hun telefoon zitten, ook alleen maar met hun telefoon betalen.’ Maar dat valt mee, blijkt uit het onderzoek waarin Reijerink keek naar het gebruik van contant geld door verschillende gebruikersgroepen in Nederland te onderscheiden.

Dat van de jongeren ligt ruimschoots boven het gemiddelde van 20,5% en komt in de buurt van de percentages van de consumenten die ook erg loyaal zijn aan cash: een groep mensen van gemiddeld 67 jaar oud waarvan een relatief groot deel niet meer werkzaam is, goed voor een aandeel van 29% in het onderzoek van Reijerink. Bijna een derde (28,3%) van al hun bestedingen rekenden zij af met contant geld.  

De affiniteit van ouderen met cash is dan weer geen verrassing. ‘Zij zijn opgegroeid met contant geld en gebruiken het daarom vaak uit gewoonte, of omdat dit voor hen veiliger voelt’, zegt de onderzoeker. Jonge mensen daarentegen, zijn opgegroeid met schermen en pasjes en daarom was de verwachting dat zij nauwelijks nog binding hebben met munten en biljetten. 

Dat dit toch een ander verhaal blijkt, hebben ze waarschijnlijk deels aan hun ouders te danken, zegt hij. ‘Sommigen geven hun kinderen zakgeld contant.’ Daar komt bij dat deze jongeren meestal nog thuis wonen en weinig grote uitgaven hoeven te doen waarbij het afrekenen met contant geld als onpraktisch ervaren kan worden, zoals de weekboodschappen of de aanschaf van een koelkast. ‘Een blikje frisdrank reken je iets makkelijker contant af.’ 

Jelmer Reijerink

Reijerink zegt dat het belangrijk is om te weten wie er contant geld gebruiken in Nederland. Het gebruik van cash geld neemt in ons land af. Werd in 2013 nog gemiddeld 57% van de totale waarde aan kassa aankopen met brief- of muntgeld afgerekend, in 2022 was dat percentage gedaald naar 15%. Veiligheid, gebruiksgemak en snelheid zijn voor consumenten belangrijke redenen om geen contant geld meer te gebruiken.  

Toch zijn grote groepen Nederlanders gehecht aan munten en biljetten. Deze analyse geeft inzicht in wie deze groepen zijn.

Afgezien van een traditionele groep ouderen en de jonge thuiswonende consument, is er nog een bevolkingsgroep bovengemiddeld trouw aan cashgeld: stedelingen, vaak zonder kinderen, met een beperkt budget. Uit zijn onderzoek blijkt dat van iedere €100 die zij uitgeven, ze €30 met contant geld betalen. 

‘Dat kan verschillende redenen hebben’, zegt de onderzoeker. ‘Een ervan is dat ze het op die manier makkelijker vinden om te budgetteren.’ ‘Contant geld is zichtbaar, je kan het vastpakken en dat maakt het makkelijker om het bijvoorbeeld in porties op te delen. Iemand die per week maximaal €100 uit te geven heeft, kan het prettig vinden om zo het overzicht te bewaren.’ 

Er zijn twee groepen die vooral bijdragen aan het krimpende gebruik van cash. Dat zijn de families met een middeninkomen en de hoogopgeleide stedelingen met een hoger inkomen. Samen vormen zij ruim de helft van alle door DNB onderzochte consumenten. Zij rekenen respectievelijk nog 14% en 10% van hun totale aankoopbedrag contant af, ruim onder het landelijk gemiddelde.

Meer weten? Lees alle details over het onderzoek in deze Engelstalige analyse