Het overschot op de lopende rekening van de Nederlandse betalingsbalans is in 2020 uitgekomen op EUR 62 miljard, ofwel 7,8% van het bruto binnenlands product (bbp). Het overschot lag nog altijd boven de 6% norm van de Europese Commissie, ondanks de daling van 2 procentpunt ten opzichte van 2019, zie figuur 1. De daling kwam vooral op het conto van een lager saldo van inkomensstromen op directe investeringen met het buitenland. Het handelssaldo over heel 2020 was gelijk aan een jaar eerder.
Het inkomenssaldo met het buitenland bedroeg in 2020 EUR -9 miljard (-1,1% van het bbp), EUR 12 miljard lager dan in 2019 (zie figuur 2, primaire inkomens). De daling betrof de inkomens uit directe investeringen. Vooral de winsten uit deelnemingen in het buitenland namen in alle kwartalen flink af tot een totaal voor 2020 van EUR -39 miljard. De winsten die het buitenland realiseerde op deelnemingen in Nederland lagen eveneens het hele jaar lager, maar met een totale afname van EUR 13 miljard krompen deze beduidend minder sterk. Lagere uitkeringen door Nederlandse beleggingsinstellingen boden, met name in het tweede kwartaal, enig tegenwicht.
Ook de inkomensoverdrachten (zogenoemde secundaire inkomens) droegen bij aan de daling van het overschot op de lopende rekening. Zowel bij de overheid (lagere belastingontvangsten op inkomen en vermogen) als daarbuiten (een incidentele inkomensoverdracht in het eerste kwartaal) nam het saldo af.
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
De coronacrisis liet zich goed merken in de handelsstromen. De goederen- en dienstenstromen kwamen in 2020 fors lager uit, met dalingen van zowel de in- als uitvoer van rond de 6% (goederen) en 10% (diensten). De jaar-op-jaar daling van de goederenstromen was vooral in het tweede kwartaal sterk, waarna een voorzichtig herstel intrad. De in- en uitvoer van diensten lagen in het eerste kwartaal nog hoger dan een jaar eerder, maar sloegen daarna om in flinke jaar-op-jaar dalingen die zich doorzetten tot en met het vierde kwartaal. Zoals verwacht lieten het voor Nederland belangrijke reisverkeer en de culturele diensten de grootste procentuele dalingen zien, aan beide zijden van de handelsbalans.
In het vierde kwartaal realiseerde Nederland een overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans van EUR 14 miljard (6,7% van het bbp). De daling van EUR 9 miljard ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 was daarmee groter dan in de drie voorgaande kwartalen, waarin het overschot ook al lager uitkwam. Het handelsoverschot nam licht toe door een daling van de goedereninvoer (-4%), die de daling van de uitvoer (-2%) oversteeg. Lagere winstuitkeringen van buitenlandse dochters waren bepalend voor het lage overschot.
De groei van de Nederlandse economie trekt de komende jaren aan, maar de geopolitieke onzekerheid is in toenemende mate een bedreiging voor onze economie. Daarnaast blijft de inflatie in Nederland de komende jaren met 3% hoger dan in het eurogebied.
Lees meer Economische groei zet door, onzekerheid neemt toe
De inflatie in ons land is al enige tijd hoger dan het Europese gemiddelde. Terwijl de inflatie in veel Europese landen de beoogde 2% nadert, blijft de Nederlandse in 2025 en 2026 rond de 3% steken. In onze Najaarsraming gaan we na hoe dit komt.
Lees meer Nederlandse inflatie blijft komende jaren hoger
Het inkomen uit buitenlandse directe investeringen in Nederland dat doorstroomt naar landen met een laag belastingtarief ligt sinds 2020 structureel lager dan voorheen, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. De inkomensstromen met andere landen bleven in dezelfde periode stabieler.
Lees meer Doorstroom naar belastingparadijzen structureel gedaald
Op 7 november was Klaas Knot te gast bij Room for Discussion, het interviewprogramma van studenten van de Universiteit van Amsterdam. Over de uitdagingen op het gebied van monetair beleid, economische groei, financiële stabiliteit en inflatiebestrijding.
Lees meer Klaas Knot te gast bij Room for Discussion (studenten UvA)
