In 2022 belegden Nederlandse huishoudens opnieuw meer in opkomende markten zoals Zuid-Afrika, Brazilië en China. Ondanks netto aankopen nam de waarde van deze beleggingen vanwege koersverliezen af tot EUR 2.241 miljoen eind 2022, ten opzichte van een recordomvang van EUR 2.631 miljoen eind 2021.
© Shutterstock
In periodes van lage spaarrentes, zoals de laatste jaren, is het voor beleggers relatief aantrekkelijk om meer risico te nemen. Beleggers zien daardoor opkomende markten (zie Box 1) als een alternatieve beleggingscategorie: deze zijn meer volatiel en daarmee risicovol, waardoor beleggers een hoger rendement verwachten.
Over heel 2022 deden huishoudens relatief veel aankopen in opkomende markten, met name via beleggingsfondsen. In 2022 bedroeg deze inleg via beleggingsfondsen netto EUR 162 miljoen, tegenover EUR 76 miljoen in 2021 en EUR 31 miljoen in 2020.
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
Opvallend is dat beursgenoteerde ondernemingen uit opkomende markten vooral Nederlandse huishoudens aantrekken wanneer het aandeel van het bedrijf gedenomineerd is in euro’s. Recent onderzoek toont aan dat de aan- en verkopen van beleggingen in opkomende markten in de eigen munt veel minder gevoelig zijn voor internationale schokken. Ook het merendeel van de Nederlandse huishoudens kiest voor Europese beleggingsfondsen die het valutarisico voor de beleggers (grotendeels) afdekken.
Box 1: Wat zijn beleggingen in opkomende markten?
Om het bezit in opkomende markten te bepalen zijn 69 landen geselecteerd die onderdeel zijn van de J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index. Deze lijst omvat onder andere de grote BRICS-landen Brazilië, Rusland, India, China (inclusief Hongkong) en Zuid-Afrika. Daarnaast zijn op basis van dataprovider Refinitiv beleggingsfondsen geselecteerd met een specifieke focus op Emerging Markets in brede zin, waaronder Frontier Markets. Hiermee blijven specifieke landenfondsen buiten beschouwing. De analytische indicatoren zijn verkregen in combinatie met de statistieken “Beleggingen van Nederlandse huishoudens in effecten”.
Tijdens de uitbraak van de coronapandemie in het eerste kwartaal van 2020 nam het belegd vermogen van Nederlandse huishoudens in opkomende markten sterk af, met 32% op kwartaalbasis. In de verdere loop van 2020 trokken opkomende markten weer snel aan en steeg in 2021 het bezit geleidelijk naar een piek van EUR 2.631 miljoen in december 2021. Deze toename van het effectenbezit in opkomende markten van huishoudens was grotendeels het gevolg van de stijgende koersen in de loop van 2020 en 2021.
In 2022 daalde de positie naar EUR 2.241 miljoen, ongeveer 2% van het totale effectenbezit van Nederlandse huishoudens (zie Box 2). Inclusief de netto instroom en winsten op wisselkoersen kwam het verlies uit op EUR 522 miljoen (20%, jaar-op-jaar). Dit verlies is daarmee groter dan bijvoorbeeld het negatieve rendement (in euro’s) op de MSCI Emerging Markets Index over 2022 (16%), of van het totale effectenbezit van huishoudens dat met 15% afnam in 2022.
Box 2: Waardestijging beleggingen huishoudens in vierde kwartaal 2022
Na forse verliezen gedurende 2022 zagen Nederlanders de waarde van hun totale beleggingen in het laatste kwartaal van 2022 stijgen. In totaal bedroeg de waardestijging EUR 4,1 miljard (+2% kwartaal-op-kwartaal), tot EUR 156,5 miljard. Over heel 2022 nam de omvang van de beleggingen af met EUR 26,1 miljard (-15%).
Binnen de aandelenportefeuille in opkomende markten zijn de uitzettingen het grootst op een aantal zogenaamde BRICS-landen. Zuid-Afrika spant binnen deze groep de kroon, hoofdzakelijk door posities in het mediaconcern Naspers. Daarna volgt China, mede door Hongkong, door grote beleggingen in onder andere BOE Varitronix, Dickson Concepts, A-Living Services en BYD Company. Ook in Brazilië is het bezit relatief omvangrijk door beleggingen in olieconcern Petroleo Brasileiro en mijnbouwbedrijf Vale.
Op 7 november was Klaas Knot te gast bij Room for Discussion, het interviewprogramma van studenten van de Universiteit van Amsterdam. Over de uitdagingen op het gebied van monetair beleid, economische groei, financiële stabiliteit en inflatiebestrijding.
Lees meer Klaas Knot te gast bij Room for Discussion (studenten UvA)
De beleggingen van huishoudens stegen in het derde kwartaal van 2024 naar een recordhoogte van € 190,4 miljard, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. Dit is zo'n 2% meer dan vorig kwartaal. Toen was er ook al sprake van een record.
Lees meer Beleggingen huishoudens naar nieuwe recordhoogte in derde kwartaal 2024
‘Gezien de toenemende cyberrisico's moeten we blijven werken aan het verkleinen van de kans op cyberaanvallen en tegelijkertijd onze weerbaarheid tegen de mogelijke gevolgen ervan vergroten.’, aldus Olaf Sleijpen op het IIF International Accounting and Reporting Forum.
Lees meer Risico's voor de financiële stabiliteit in het najaar van 2024
De toegenomen internationale spanningen kunnen een impact hebben op financiële instellingen. Dat zegt De Nederlandsche Bank vandaag bij de presentatie van haar toezichtvisie voor 2025-2028 en een studie naar de effecten van geopolitieke risico’s op financiële instellingen.
Lees meer Groeiende geopolitieke risico’s hebben impact op de financiële sector
