Nederlandse huishoudens verkochten in het vierde kwartaal van 2023 voor netto € 4,7 miljard aan beleggingen. Dat is het hoogste bedrag sinds DNB dit in 2009 begon te meten. Ondanks de historisch grote verkopen nam de waarde van de beleggingen van huishoudens alsnog toe door stijgende beurskoersen.
© iStock
Met name posities in beleggingsfondsen (€ 2,4 miljard) en beursgenoteerde aandelen (€ 2,0 miljard) werden van de hand gedaan. Daarnaast werd voor netto € 0,3 miljard aan obligaties verkocht. Vooral in de maand december waren de verkopen omvangrijk (€ 3,4 miljard euro).
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
De totale netto verkopen van € 4,7 miljard zijn de grootste sinds DNB begon met het bijhouden van deze statistieken in 2009. De op een na grootste kwartaalverkoop van € 2,8 miljard vond plaats in het laatste kwartaal van 2011, ten tijde van de eurocrisis.
De verkopen vonden over de gehele beleggingsportefeuille plaats. Afgaande op individuele posities betroffen de grootste verkopen specifieke obligatiefondsen, geldmarktfondsen en beursgenoteerde aandelen.
Ondanks de grote verkopen nam de waarde van de totale beleggingsportefeuille van Nederlandse huishoudens in het laatste kwartaal van 2023 toe. Beleggers haalden een rendement van € 8,0 miljard door fors gestegen beurskoersen. Afgezet tegen de netto verkopen nam de omvang van de beleggingsportefeuille daardoor met € 3,3 miljard toe, tot € 166,0 miljard.
Op hun posities in beleggingsfondsen behaalden huishoudens een rendement van € 5,0 miljard (+4,5%), waardoor de omvang van participaties in beleggingsfondsen steeg met € 2,6 miljard tot € 103,8 miljard. De positieve rendementen waren dus groter dan de omvangrijke verkopen van participaties in beleggingsfondsen.
Daarnaast behaalden huishoudens op hun directe posities in beursgenoteerde aandelen een rendement van € 3,0 miljard (+5,4%). Afgezet tegen de netto verkopen steeg het belegd vermogen in aandelen daardoor tot € 56,6 miljard eind 2023.
In dezelfde periode steeg de AEX-index met 8,0% tot 786 punten. De MSCI World Index steeg met 11,5% in Amerikaanse dollars, maar doordat de euro in waarde toenam tegenover de dollar was het effectieve rendement van de wereldwijde aandelenmarkt 6,4% in euro’s in het laatste kwartaal van 2023. Het rendement is opgebouwd uit de behaalde prijsstijgingen/dalingen en wisselkoersmutaties.
Het totale effectenbezit van Nederlandse huishoudens bestaat uit beursgenoteerde aandelen, beleggingsfondsen en schuldpapier voor in totaal € 166,0 miljard eind 2023. In ons nieuwe dashboard over het effectenbezit van huishoudens staat een verdere uitsplitsing van de beleggingen.
Ter vergelijking: Nederlandse huishoudens hebben veel meer spaargeld op spaarrekeningen bij Nederlandse banken (€ 458,9 miljard) dan beleggingen. Ook staat er nog € 117,4 miljard op betaalrekeningen bij Nederlandse banken. Huishoudens hebben daarnaast nog omvangrijke vermogens bij pensioenfondsen en verzekeraars, in eigen ondernemingen en in de huizenmarkt, die buiten het effectenbezit vallen.
Volgens cijfers van het CBS telt Nederland 8,3 miljoen particuliere huishoudens, waarvan volgens onderzoek van de AFM ongeveer een kwart huishoudens beleggen (1,9 miljoen).
Tabel 4.6: Beleggingen van Nederlandse huishoudens in effecten
Dashboard: Effectenbezit Nederlandse huishoudens (Nieuw)
De beleggingen van huishoudens stegen in het derde kwartaal van 2024 naar een recordhoogte van € 190,4 miljard, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. Dit is zo'n 2% meer dan vorig kwartaal. Toen was er ook al sprake van een record.
Lees meer Beleggingen huishoudens naar nieuwe recordhoogte in derde kwartaal 2024
In het licht van de IFR/IFD Review doen het Ministerie van Financiën, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) gezamenlijke aanbevelingen voor de herziening van de Investment Firms Regulation (IFR) en de Investment Firms Directive (IFD).
Lees meer Het Ministerie van Financiën, de AFM en DNB: aanbevelingen voor de herziening van het prudentieel raamwerk voor beleggingsondernemingen
De omvang van de beleggingen van Nederlandse huishoudens bereikte in het tweede kwartaal van 2024 een recordhoogte van € 185 miljard. Deze waardestijging werd voornamelijk gedreven door de stijgende wereldwijde aandelenmarkten, hoewel deze in de loop van het derde kwartaal weer daalden.
Lees meer Beleggingen huishoudens bereiken recordomvang in tweede kwartaal 2024
De Nederlandsche Bank (DNB) voert per 1 september enkele wijzigingen door in het uitvoerende toezicht op banken, beleggingsondernemingen en betaalinstellingen. De wijzigingen zijn onderdeel van een bredere herinrichting van de toezichtorganisatie die formeel per 1 januari 2025 ingaat.
Lees meer Organisatie toezicht op banken, beleggingsondernemingen en betaalinstellingen aangepast
