Solvency II: Groepstoezicht

Verzekeringsgroepen

Er wordt gesproken over een verzekeringsgroep wanneer een verzekeringsonderneming of holding één of meer deelnemingen in dochterondernemingen heeft die uitsluitend of hoofdzakelijk verzekerings- of herverzekeringsondernemingen zijn. In dit geval wordt naast het toezicht op de individuele verzekeraars in de groep ook groepstoezicht toegepast op de groep als geheel. Dit betekent dat nagenoeg alle onderdelen in Solvency II, mutatis mutandis toegepast worden op de groep.

Toepassing van groepstoezicht

Het groepstoezicht wordt in principe uitgevoerd op het niveau van de hoogste verzekeringsonderneming (moeder) of verzekeringsholding. Het is echter in bepaalde gevallen ook mogelijk om op nationaal of Europees niveau toezicht te houden op een kleiner gedeelte van de verzekeringsgroep. In dit geval wordt gesproken over subgroep toezicht.

Wanneer een groep verzekeringsactiviteiten ontplooit, maar de hoofdactiviteit van deze groep niet uit verzekeren bestaat, is er sprake van een gemengde verzekeringsholding. Voor deze groepen ligt de nadruk op de rapportage van de intragroeptransacties. De individuele verzekeringsonderdelen moeten echter nog wel aan de gehele Solvency II-richtlijn voldoen.

In het geval dat de moeder zich buiten de Europese Unie bevindt (derde land), wordt gekeken of het toezicht in dat derde land gelijkwaardig is aan het toezicht dat Solvency II voorschrijft. Wanneer dit het geval is, kan het groepstoezicht in bepaalde gevallen overgelaten worden aan de autoriteiten in het derde land. Een belangrijke voorwaarde is echter dat de samenwerking tussen de Europese toezichthouders en de toezichthouder in het derde land goed gestructureerd is en dat er op effectieve wijze informatie uitwisseling plaatsvindt met een college van toezichthouders.

Solvabiliteit van de groep

Verzekeringsgroepen moeten op het niveau van de groep voldoen aan de solvabiliteitseisen van Solvency II. Verzekeringsgroepen kunnen voor de berekening gebruik maken van een intern model. Voor het gebruik hiervan dient de toezichthouder vooraf toestemming te geven. Er zijn twee methoden waarop de verschillende onderdelen van een groep meegenomen kunnen worden in de berekening van de groepssolvabiliteit. De standaardmethode is gebaseerd op de geconsolideerde jaarrekening van de groep. Daarnaast kan de toezichthouder in bepaalde gevallen besluiten dat gebruik gemaakt kan worden van de aftrek- en aggregatiemethode.

Governance en risicobeheer

De governance-eisen voor individuele verzekeraars gelden ook voor verzekeringsgroepen. Daarnaast zijn er aanvullende eisen aan interne controlesystemen ten behoeve van groepsrapportages en dient de moederonderneming in de zin van richtlijn artikel 212 een Own Risk and Solvency Assessment (ORSA) voor de groep als geheel op te stellen.

Betrouwbaarheid en deskundigheid

De personen die een verzekeringsholding besturen dienen betrouwbaar en deskundig genoeg te zijn om deze functies uit te oefenen. De groep dient de toezichthouder van informatie te voorzien die nodig is om te bepalen of deze personen betrouwbaar en deskundig zijn. De groepstoezichthouder kan de groepseisen handhaven op het niveau van de holding. Eventuele sancties en maatregelen kunnen worden opgelegd op het niveau van de holding of aan de personen die deze feitelijk besturen.

Group Solvency and Financial Condition Report

Net als individuele verzekeraars moeten verzekeringsgroepen informatie publiceren over de financiële positie. Groepen kunnen onder voorwaarden volstaan met één Group Solvency and Financial Condition Report met daarin informatie over de groep en over de individuele verzekeraars. Hiertoe dient wel eerst toestemming verkregen te worden van de toezichthouder.

Samenwerking tussen Europese toezichthouders

Met de introductie van het groepstoezicht is het belang van samenwerking tussen toezichthouders van verschillende landen toegenomen. In Solvency II zijn bepalingen opgenomen voor Europese toezichthouders die met het college van toezichthouders betrokken zijn bij het toezicht op internationaal opererende verzekeringsgroepen. Deze bepalingen regelen de rechten en plichten van de toezichthouders in het college, de informatie-uitwisseling, onderlinge samenwerking en de besluitvorming. Daarnaast heeft de Europese toezicht autoriteit EIOPA een bemiddelende rol.