Het financiële en maatschappelijke belang van de zorgsector is groot. Technologische ontwikkelingen en de vergrijzing zullen deze kosten de komende jaren verder opstuwen. Doel van de stelselwijziging was om de kosten beter te beheersen en de efficiëntie te bevorderen via meer marktwerking en concurrentie op de zorgverzekerings- en zorgaanbodmarkt. Ziektekostenverzekeraars vervullen in het nieuwe stelsel een sleutelrol (‘regiefunctie’).
Het zorgstelsel in het kort
Op grond van de Zvw bestaat aanspraak op een basisverzekering die voor iedereen gelijk is. Daarnaast kunnen mensen zich bijverzekeren voor medische kosten die buiten het basispakket vallen. De Zvw is een sociale regeling voor geneeskundige zorg voor de gehele bevolking die wordt uitgevoerd door private verzekeraars.
Verzekerden, zorgaanbieders en verzekeraars hebben sinds 2006 meer keuzevrijheid en meer eigen verantwoordelijkheden. De doelmatigheid en de vraaggerichtheid van de zorg moeten toenemen doordat verzekeraars met elkaar concurreren en met zorgaanbieders onderhandelen over de prijs en de kwaliteit van de zorg. Zorgaanbieders concurreren op hun beurt onderling om de inkoopcontracten van verzekeraars. Verzekeraars letten scherper op kosten en klantgerichtheid in de zorg. Verzekerden kiezen hun verzekeraar op basis van prijs, kwaliteit en service.
Zorgverzekeraars zijn verplicht om aangemelde verzekerden te accepteren en zij mogen in de premie niet differentiëren naar persoonlijkheidskenmerken. Een vereveningsregeling compenseert zorgverzekeraars voor een oververtegenwoordiging van slechte risico's (zoals chronisch zieken en ouderen) in hun portefeuille.
Toezicht DNB
DNB spant zich als prudentieel toezichthouder in om goed zicht te krijgen op de bedrijfsvoering en de financiële positie van individuele instellingen. Bijzondere punten van aandacht zijn - de gevolgen van - de vereveningsregeling en van het ziekenhuisdeclaratiesysteem. Met ingang van 1 januari 2016 vallen alle private zorgverzekeraars onder het risicogebaseerde en Europees geharmoniseerde toezichtkader Solvency II. Binnen dit kader wordt rekening gehouden met het Nederlandse vereveningssysteem voor de basiszorg.