Sinds 1 juli 2023 is de nieuwe Pensioenwet van kracht. Er verandert een hoop voor de pensioenfondsen en de pensioendeelnemers. Het nieuwe stelsel beoogt dat er minder conflicten tussen generaties ontstaan. Daarnaast sluit het beter aan bij de huidige arbeidsmarkt waarin werknemers vaker van baan wisselen. De overgang naar het nieuwe stelsel is een grote klus voor de fondsen. Wat is onze rol daarbij?
© iStock
Een belangrijk verschil met het huidige stelsel is dat er straks geen belofte meer is over de hoogte van het pensioen. In het nieuwe stelsel bouwt iedereen pensioen op via een premieregeling. Dat geld wordt vervolgens belegd. Werknemers kunnen zien hoe hoog de inleg in hun pensioen is en hoe hun persoonlijke pensioenvermogen groeit. Als het goed gaat met de economie, dan kunnen de pensioenen wat meer omhoog. Gaat het economisch slechter, dan kunnen de pensioenen ook omlaag.
De nieuwe regels zorgen er wel voor dat de bewegingen minder groot worden naarmate je ouder wordt. Want het pensioen van een jongere werknemer heeft meer tijd om tegenvallers in de beleggingen op te vangen dan dat van oudere werknemers. Zo kan voor hen meer risicovol belegd worden in de hoop op een hoger rendement. Als werkgevers en werknemers dat willen, kunnen zij ervoor kiezen om geld apart te zetten om tegenvallers op te vangen.
Meer weten?
Dit, en nog veel meer over het nieuwe stelsel kun je lezen op de overheidswebsite pensioenduidelijkheid.nl.
Je werkgever is samen met de pensioenuitvoerder verplicht informatie te geven over jouw pensioenregeling. Wil je checken hoeveel je hebt opgebouwd? Log dan in op mijnpensioenoverzicht.nl. Let wel: je pensioenbedrag staat niet vast. Het is een inschatting en biedt geen garantie.
Werkgevers, werknemers en pensioenfondsen hebben nog even de tijd om alles aan te passen. Als werkgevers besluiten om op het nieuwe stelsel over te gaan, dan moeten pensioenfondsen dat besluit uiterlijk op 1 januari 2027 of, als het parlement ermee instemt, 1 januari 2028, uitgevoerd hebben. Ze moeten zorgen dat het opgebouwde pensioengeld evenwichtig verdeeld wordt tussen de verschillende generaties: tussen ouderen, jongeren en alles er tussenin.
De meeste werkgevers en pensioenfondsen zijn al begonnen met de voorbereidingen. Werkgevers moeten besluiten over het pensioencontract dat zij met hun werknemers gaan afsluiten. Pensioenfondsen moeten de manier waarop wordt gerekend, veranderen en de gemeenschappelijke ‘pensioenspaarpotten’ moeten worden overgeheveld naar individuele spaarpotten. Dit ingewikkelde proces noemen we ‘invaren’. Het is van cruciaal belang dat berekeningen, data en IT goed op orde zijn zodat alle pensioenaanspraken correct in het nieuwe stelsel terechtkomen. Ook moeten pensioenfondsen een evenwichtige belangenafweging maken bij het overhevelen naar individuele spaarpotten.
Net als voorheen ziet DNB er ook in het nieuwe stelsel op toe dat:
En als het fonds is ingevaren, blijft DNB erop toezien dat de administratie op orde is.
Daarnaast krijgt DNB er in de overgangsperiode naar het nieuwe stelsel nog een taak bij. DNB beoordeelt de documenten die de pensioenfondsen insturen bij de zogenoemde invaarmelding. Als de werkgever besluit om het pensioengeld naar het nieuwe stelsel over te hevelen, dan moet het pensioenfonds dat besluit uitvoeren. Behalve als dat in strijd met de wet, onevenwichtig of niet uitvoerbaar zou zijn. Aan DNB de taak om te beoordelen of het overhevelen door het pensioenfonds voldoet aan de wettelijke eisen voor het invaren. DNB let daarbij op de besluitvorming, de financiële gevolgen, collectieve actuariële gelijkwaardigheid en de evenwichtige belangenafweging door het fonds. Als een fonds niet aan de wettelijke eisen voldoet, dan moet DNB een verbod op het invaren opleggen.
Het pensioenfonds moet de informatie over het invaren in de vorm van een implementatieplan vermelden op de website zodat alle deelnemers er kennis van kunnen nemen. Pensioendeelnemers hebben vervolgens onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid hun zienswijze in te brengen voordat DNB een besluit neemt over een invaarmelding van een pensioenfonds. DNB verzamelt en gebruikt de informatie uit de ingediende zienswijze(n) bij haar besluitvorming. Het indienen van een zienswijze kan alleen onder bepaalde voorwaarden. Hier kun je lezen hoe je zo’n zienswijze indient.
Als een pensioenfonds in de aanloop naar het invaren gebruik wil maken van transitieregels voor het verhogen en verlagen van pensioen, dan moet het fonds jaarlijks een overbruggingsplan indienen bij DNB. Daarin beschrijft het fonds onder meer de financiële situatie tot het moment van invaren. Zes fondsen hebben dit gedaan in 2023. In 2024 moeten pensioenfondsen dat uiterlijk op 1 juli doen. Ook hierover kunnen deelnemers onder bepaalde voorwaarden een zienswijze indienen. Zie hier informatie over het indienen van zo’n zienswijze.
‘Onze belangen lopen niet uiteen. Wij willen allemaal een ordentelijke en rechtvaardige transitie naar een nieuw toekomstbestendig pensioenstelsel. Een stelsel dat aansluit bij de huidige arbeidsmarkt en dat minder conflicten kent tussen generaties.’ Gita Salden op het jaarcongres Pensioenfederatie.
Lees meer Transitie in volle gang
In het tweede kwartaal van 2024 is de dekkingsgraad van de pensioensector verbeterd ten opzichte van het vorige kwartaal. Dit komt doordat de waarde van de beleggingen minder is afgenomen dan de waarde van de verplichtingen.
Lees meer Dekkingsgraad pensioensector verbeterd
Pensioenfondsen boekten dankzij de wereldwijd sterk gestegen beurzen over eerste kwartaal van 2024 forse koerswinsten van bijna € 36 miljard op hun beleggingen in aandelen en participaties, zo blijkt uit macro-economische cijfers van DNB.
Lees meer Groei belegd vermogen pensioenfondsen door koerswinsten op aandelen
Nederlandse huishoudens kunnen na pensionering ongeveer 60% van het eerdere inkomen vervangen met AOW en aanvullende pensioenen. Als ook spaargeld wordt meegenomen gaat het om 63%. Soms kiezen mensen er bewust voor om het totale vermogen inclusief overwaarde in de eigen woning ook aan te wenden...
Lees meer Een blik op het inkomen na pensionering
