Het saldo lopende rekening van de Nederlandse betalingsbalans is in het derde kwartaal van 2023 met €7,1 miljard toegenomen in vergelijking met een jaar geleden. Daarmee bereikt het saldo een recordniveau van €32,2 miljard. De stijging valt toe te wijzen aan ontwikkelingen in de goederenrekening en de primaire inkomens.
© iStock
Het saldo lopende rekening beschrijft het verschil tussen de ontvangsten uit het buitenland en de uitgaven aan het buitenland op de lopende rekening. De lopende rekening omvat internationale handel in goederen en diensten, en inkomenstransacties zoals bijvoorbeeld rente, dividend en pensioenuitkeringen. Nederland kent al jarenlang een positief saldo op de lopende rekening.
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
De drijvende kracht achter het positieve saldo lopende rekening is van oudsher het overschot op de goederenrekening, oftewel het verschil tussen import- en export van goederen. Dit overschot ligt €6,2 miljard hoger dan een jaar geleden omdat de waarde van de invoer van goederen (- 15%) meer is afgenomen dan de waarde van de uitvoer (-10%).
Een tweede reden voor de stijging van het saldo lopende rekening is een toename van het saldo primaire inkomens met €2,2 miljard (van €3,9 miljard in het derde kwartaal van 2022 naar €6,1 miljard). Deze stijging wordt in belangrijke mate veroorzaakt door rentebaten op het saldo van DNB in TARGET2, het systeem waarmee commerciële banken en centrale banken in de EU geld aan elkaar overmaken. Het sinds de invoering van dit systeem opgelopen verschil tussen de binnenkomende geldstromen en de uitgaande geldstromen vormen het TARGET2-saldo van een land.
DNB heeft aan het einde van het derde kwartaal van 2023 een positief TARGET2-saldo. Dat betekent dat Nederlandse banken meer geld uit het buitenland hebben ontvangen dan naar het buitenland hebben overgemaakt. DNB ontvangt een vergoeding over dit positieve TARGET2-saldo die is gebaseerd op de beleidsrente van de ECB. Deze rente is in de afgelopen kwartalen gestegen om de inflatie in de eurozone te beteugelen. De rentebaten op TARGET2 worden meer dan gecompenseerd door rentebetalingen aan Nederlandse banken die deposito’s aanhouden bij DNB. Dit is echter niet zichtbaar op de Nederlandse betalingsbalans, aangezien daarin alleen transacties met het buitenland worden geadministreerd.
Ben jij een kenner van de Nederlandse betalingsbalans en wil je pronken met je kennis tegenover familie, vrienden en collega’s? Of weet je amper wat de betalingsbalans is maar hou je wel van een gokje? Ben je misschien een enorme liefhebber van pubquizzen? Nestel je dan in een lekkere stoel naast de kerstboom en stort je op de grote betalingsbalans-kerstquiz van DNB! Klik hier om mee te doen.
Bekijk voor meer uitleg en grafieken over de betalingsbalans en de lopende rekening het betalingsbalansdashboard
De actuele cijfers zijn onder andere terug te vinden in tabel 12.1 (de hoofdtabel van de Nederlandse betalingsbalans).
Meer uitleg over TARGET2 is hier te vinden.
De groei van de Nederlandse economie trekt de komende jaren aan, maar de geopolitieke onzekerheid is in toenemende mate een bedreiging voor onze economie. Daarnaast blijft de inflatie in Nederland de komende jaren met 3% hoger dan in het eurogebied.
Lees meer Economische groei zet door, onzekerheid neemt toe
De inflatie in ons land is al enige tijd hoger dan het Europese gemiddelde. Terwijl de inflatie in veel Europese landen de beoogde 2% nadert, blijft de Nederlandse in 2025 en 2026 rond de 3% steken. In onze Najaarsraming gaan we na hoe dit komt.
Lees meer Nederlandse inflatie blijft komende jaren hoger
Het inkomen uit buitenlandse directe investeringen in Nederland dat doorstroomt naar landen met een laag belastingtarief ligt sinds 2020 structureel lager dan voorheen, blijkt uit nieuwe cijfers van DNB. De inkomensstromen met andere landen bleven in dezelfde periode stabieler.
Lees meer Doorstroom naar belastingparadijzen structureel gedaald
Op 7 november was Klaas Knot te gast bij Room for Discussion, het interviewprogramma van studenten van de Universiteit van Amsterdam. Over de uitdagingen op het gebied van monetair beleid, economische groei, financiële stabiliteit en inflatiebestrijding.
Lees meer Klaas Knot te gast bij Room for Discussion (studenten UvA)
