Aankoopprogramma's

Doel aankoopprogramma’s

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft in 2014 nieuwe maatregelen genomen om het monetaire beleid te verruimen. Onderdeel daarvan zijn de aankoopprogramma’s. Deze programma’s zijn bijzonder en worden daarom onconventionele monetaire maatregelen genoemd. De ECB besloot tot deze verruiming van het monetaire beleid om de economie van het eurogebied te ondersteunen en prijsstabiliteit te bevorderen. Belangrijkste aankoopprogramma is het zogenoemde Asset Purchase Programme (APP). Hiermee wil de ECB de doorwerking van het monetaire beleid bevorderen en de financieringscondities verruimen.

Vier soorten aankoopprogramma’s

Onder het Asset Purchase Programma voert de ECB vier verschillende aankoopprogramma’s uit. Dat zijn:

• Het public sector purchase programme (PSPP) dat is gestart in 2015 en bestaat uit aankopen van staatsobligaties en obligaties van een aantal nationale en Europese instellingen.
• Het corporate sector purchase programme (CSPP) waaronder sinds 2016 bedrijfsobligaties worden opgekocht.
• Het asset backed securities purchase programme (ABSPP) waaronder sinds 2014 gesecuritiseerd papier oftewel asset backed securities (ABS) worden opgekocht.
• Het covered bonds purchase programme 3 (CBPP3)waaronder sinds 2014 door banken uitgegeven covered bonds oftewel gedekte obligaties worden opgekocht. Dit programma volgt op eerdere opkoopprogramma’s voor gedekte obligaties die zijn uitgevoerd vanaf 2009.

PEPP

Direct na het uitbreken van de coronapandemie heeft de ECB in maart 2020 het Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) opgezet. Hiermee wil de ECB de doorwerking van het monetaire beleid bevorderen en de financieringscondities verruimen. DNB, de ECB en de andere centrale banken van het eurogebied kopen verschillende soorten waardepapier, waaronder staatsobligaties en bedrijfsobligaties. De ECB heeft in december 2021 besloten om PEPP te bevriezen. Dat betekent dat de centrale bank alleen nog aankopen doet om het bestaande volume in stand te houden. Een verdere uitbreiding van PEPP is niet langer nodig omdat het economisch herstel vordert en de inflatie op weg is naar de doelstelling van 2% op middellange termijn. De ECB benadrukt wel dat het programma weer kan worden opgestart als de omstandigheden daartoe dwingen.

Aankopen DNB

De uitvoering van de aankoopprogramma’s is in handen van de ECB en de nationale centrale banken van het eurogebied. DNB koopt bijvoorbeeld Nederlandse ABS én covered bonds en obligaties die zijn uitgegeven door de Nederlandse staat en nationale agencies. Dit papier wordt in de markt gekocht van tegenpartijen van DNB. Dat zijn veelal internationaal actieve banken die obligaties verhandelen. Een deel van de aankopen wordt uitgevoerd via veilingen. De ­obligaties die DNB koopt voor PSPP, worden beschikbaar gesteld voor effectenuitleen­transacties (securities lending). Lees meer over effectenuitleentransacties en over Veilingen onder de aankoopprogramma's.