In 2021 werd er door Nederlandse huishoudens nog steeds flink gespaard. Het totale tegoed op betaal- en spaarrekeningen van Nederlandse huishoudens is in 2021 met €38,2 miljard toegenomen tot een totaal van €528,6 miljard. Toch is deze toename kleiner dan in 2020, het jaar dat de COVID-19-pandemie aanving. Toen schreven huishoudens bijna €42,6 miljard op hun bankrekeningen bij.
© Shutterstock
Niet alleen de aanhoudend lage rente en stijgende aandelenkoersen remden de groeiende inleg van geld op de bankrekeningen, vanaf de versoepeling van de contactbeperkende maatregelen in de loop van 2021 steeg tevens de consumptie. Later in het jaar nam ook het reëel beschikbaar inkomen af door stijgende prijzen.
Eind 2021 hadden Nederlandse huishoudens in totaal €528,6 miljard op hun bankrekeningen bij Nederlandse banken staan (Figuur 1). Met name op betaalrekeningen werd in 2021 netto veel ingelegd. Eind 2021 stond er €24,3 miljard (22%) meer op de betaalrekeningen van Nederlandse huishoudens dan aan het begin van 2021. Op spaarrekeningen werd in 2021 €13,4 miljard netto ingelegd, terwijl dat in 2020 nog €22 miljard was. De netto inleg over heel 2021 is daarmee vergelijkbaar met 2019, toen er €11,1 miljard werd ingelegd.
Vanwege de aanhoudend lage rente die momenteel wordt ontvangen op spaargeld (en in sommige gevallen moet worden betaald) loont het minder om geld van de betaalrekening over te hevelen naar de spaarrekening. Met een gemiddeld rentepercentage van slechts 0,01% was het totaal aan bijgeschreven rente in 2021 namelijk maar €585 miljoen. Dat was in het afgelopen decennium niet eerder zo laag. Daarnaast zullen ook de aantrekkelijkheid van alternatieven, zoals woninginvesteringen en beleggingen in effecten, tot een rem op de inleg van spaargeld op bankrekeningen hebben geleid (DNBulletin, 26 augustus 2021).
Bij De Nederlandsche Bank stellen we onafhankelijk statistieken op over de Nederlandse financiële sector en economie. Dit artikel is gebaseerd op die cijfers. Meer informatie over onze statistieken en alle dashboards vind je op de Statistiek homepage.
Over heel 2021 werd er minder gespaard dan in 2020. Gemiddeld werd er in 2021 maandelijks €1,1 miljard netto ingelegd. In 2020 bedroeg de gemiddelde maandelijkse inleg €1,8 miljard, in 2019 €923 miljoen. Er zijn echter sterke periodieke verschillen (Figuur 2).
In januari en februari werd met €15,7 miljard nog flink gespaard door Nederlandse huishoudens. Dat is zelfs fors meer dan in dezelfde periode in 2020 toen €4,3 miljard werd ingelegd. Mede dankzij de omvangrijke overheidssteun bleef het beschikbare inkomen van de meeste huishoudens op peil. Tegelijkertijd zorgde de lockdown in het begin van 2021 voor economische onzekerheid en een forse daling van de consumptie. Veel van de extra besparingen zullen gedwongen zijn geweest doordat contactbeperkende maatregelen consumptie moeilijker maakten.
Vanaf maart 2021 zien we echter dat de netto inleg bijna iedere maand kleiner is dan in 2020. Enkel in juni en juli is de inleg hoger dan in 2020, net als in december toen in Nederland een nieuwe lockdown werd ingesteld. Het grootste verschil zien we tussen maart en juli. De tegoeden van huishoudens op hun bankrekeningen namen toen toe met €13,9 miljard terwijl deze in 2020 nog met €30,3 miljard toenamen. De particuliere consumptie herstelde krachtig vanwege een geleidelijke versoepeling van de contactbeperkende maatregelen. Daarnaast verbeterde het consumentenvertrouwen. Het sparen werd ook getemperd door de afnemende groei van het reëel beschikbaar inkomen vanwege hogere prijzen door onder meer problemen in de aanvoerketens en stijgende energieprijzen. Hierdoor komt volgens de meest recente ramingen de spaarquote, de verhouding tussen de besparingen en het beschikbare inkomen, voor heel 2021 uit op 10,9%. Dit is flink lager dan in het eerste kwartaal van 2021, toen die 17% bedroeg (Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten, december 2021).
DNBulletin sparen, 26 augustus 2021:
Huishoudens verwachten overgrote deel coronabesparingen niet consumptief te besteden (dnb.nl)
Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten, december 2021:
EOV december 2021 (dnb.nl)
Spaargeld van Nederlandse huishoudens (tabel):
Statistieken (dnb.nl)
Spaargeld huishoudens (dashboard):
https://statistiek.dnb.nl/dashboards/spaargeld/index.aspx
Kernindicatoren monetaire statistieken (tabel):
Data zoeken - DNB
Nederlandse huishoudens hadden eind juni 2024 voor zo’n € 15 miljard aan banktegoeden in andere landen in het eurogebied, blijkt uit de meest recente cijfers van DNB en de Europese Centrale Bank (ECB). Daarmee zet de groei van spaargeld in het buitenland door.
Lees meer Buitenlandse banktegoeden Nederlandse huishoudens in twee jaar tijd verdubbeld
De hogere hypotheekrente van de afgelopen twee jaar zorgde even voor een daling van de huizenprijzen. Maar inmiddels stijgen de prijzen weer. Hoe is dat te verklaren?
Lees meer Verklaringen voor het snelle herstel van huizenprijzen
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft besloten de rente met 0,25% te verlagen. Vier vragen over dit besluit.
Lees meer 4 vragen over de renteverlaging
De hoge inflatie, die ervoor zorgde dat alles stukken duurder werd de afgelopen jaren, is aan het dalen. Het is verleidelijk om te denken dat daarmee een einde is gekomen aan de dure boodschappen, maar die vlieger gaat niet op.
Lees meer De inflatie is gedaald, wordt alles nu goedkoper?
