Resolutie van banken

Het uitgangspunt van DNB is dat alle banken failliet kunnen gaan, net zoals normale bedrijven. Tenzij de gevolgen voor de economie, financiële stabiliteit of overheidsfinanciën te groot zijn. Als één van deze gevolgen dreigt, komt DNB als resolutie-autoriteit in actie en nemen wij een bank in resolutie. De omvallende bank maakt dan een doorstart, zelfstandig of als onderdeel van een andere bank.

Hiermee zorgt DNB er onder andere voor dat klanten toegang houden tot betaaldiensten en spaargeld. Ook moet resolutie voorkomen dat de falende bank andere financiële instellingen mee omver trekt. Verder hoeft de overheid een bank niet te redden met belastinggeld, maar nemen aandeelhouders en investeerders de schade op zich. Als de gevolgen van een faillissement niet groot genoeg zijn om resolutie toe te passen, gaat de bank failliet. Klanten krijgen het geld op hun betaal- en spaarrekening tot EUR 100.000 terugbetaald uit de Nederlandse Depositogarantie(Verwijst naar een externe site). Dit gebeurt binnen zeven werkdagen.

Uiterste oplossing

Resolutie is een uiterste oplossing. Elke bank valt onder regulier toezicht van DNB. Als een bank toch in de problemen raakt en niet zelfstandig kan herstellen, dan kan DNB als toezichthouder aanvullende maatregelen opleggen. Als een bank uiteindelijk toch omvalt of dreigt om te vallen, zorgt DNB als resolutie-autoriteit ervoor dat de bank zorgvuldig wordt afgewikkeld. De bank gaat dan in faillissement of resolutie.

Welke banken in resolutie

DNB neemt een bank alleen in resolutie als een faillissement te grote nadelige gevolgen heeft. Bijvoorbeeld omdat de bank kritieke functies heeft, zoals veel betaalrekeningen en spaargeld. Om te bepalen of dit zo is, kijken we onder andere naar de volgende zaken:

• omvang van de bank
• omvang van het bedrag aan spaargeld (dat door de Nederlandse Depositogarantie is gedekt) en het aantal spaarrekeningen
• aantal betaalrekeningen
• verwevenheid met het financiële stelsel
• besmettingsgevaar voor andere financiële instellingen

De meeste banken komen in de praktijk niet in aanmerking voor resolutie. Dat betekent dat we faillissement aanvragen. Klanten krijgen hun betaal – en spaargeld tot EUR 100.000 terugbetaald vanuit de Nederlandse Depositogarantie.

Voorbereiding en instrumenten

DNB bepaalt van tevoren hoe wordt ingegrepen bij een bank die in de problemen is gekomen. Dat gebeurt met een resolutiestrategie en een resolutieplan. Hierin staat onder andere of we een bank failliet laten gaan of in resolutie nemen als zij faalt. We hebben meerdere resolutie-instrumenten tot onze beschikking, zoals een bail-in van aandeelhouders en crediteuren of de verkoop van onderdelen van de bank. Met deze instrumenten zorgen we ervoor dat de bank geheel of gedeeltelijk kan blijven bestaan.

Financiering

DNB kan voor de uitvoering van resolutie van banken gebruikmaken van het Europese Single Resolution Fund (SRF). Dit fonds wordt gevuld door de bankensector. Voor gebruik van het SRF is instemming nodig van de Single Resolution Board (SRB(Verwijst naar een externe site)). Daarnaast kan DNB onder bepaalde voorwaarden ook een bijdrage uit het Depositogarantiefonds (DGF) vragen voor de toepassing van een resolutie-instrument. Het DGF is verantwoordelijk voor de financiering van de Nederlandse depositogarantie.

Resolutie binnen Europese bankenunie

Resolutie is ontstaan als antwoord op de financiële crisis die begon in 2008. Toen waren overheden in verschillende (Europese) landen gedwongen banken te redden. Ook bleek dat financiële instellingen nauw met elkaar verweven waren en dat er in Europa geen sprake was van eenduidig toezicht. Veel banken zijn actief in meerdere Europese landen en de Europese Unie wil deze grensoverschrijdende activiteiten faciliteren. Daarom is het van belang dat de regelgeving op dit gebied zo veel mogelijk geharmoniseerd is. Na de financiële crisis kwam er daarom niet alleen centraal toezicht door de Europese Centrale Bank (ECB(Verwijst naar een externe site)), maar ook Europese regelgeving voor omvallende banken: de Banking Recovery and Resolution Directive (BRRD(Verwijst naar een externe site) en BRRD II(Verwijst naar een externe site)) en de Single Resolution Mechanism Regulation (SRMR). Hiermee is een centrale Europese aanpak van omvallende banken geïntroduceerd. Het Europese Single Resolution Mechanism (SRM(Verwijst naar een externe site)) bestaat uit een netwerk van nationale resolutieautoriteiten (NRA’s) en een centraal besluitvormend orgaan: de Single Resolution Board (SRB(Verwijst naar een externe site)) in Brussel. In Nederland is DNB de Nationale Resolutieautoriteit (NRA).

Bevoegdheden DNB en SRB

De centrale SRB heeft een leidende rol bij banken die onder direct toezicht van de ECB staan en banken die in meerdere landen actief zijn. De SRB stelt voor deze instellingen het resolutieplan vast en bepaalt of een noodlijdende bank in resolutie gaat. De uitvoering van de resolutie gebeurt door DNB. Bij banken waarop DNB toezicht houdt en die alleen in Nederland actief zijn, liggen de bevoegdheden bij DNB.

De SRB stelt jaarlijks een werkprogramma(Verwijst naar een externe site) op met daarin de doelen voor het komend jaar. Ook publiceert de SRB een jaarlijks verslag(Verwijst naar een externe site), waarin wordt teruggeblikt op het werk en de progressie van het afgelopen jaar.

DNB bepaalt van tevoren hoe wordt ingegrepen bij een bank die in de problemen is gekomen. Dat gebeurt met een resolutiestrategie en een resolutieplan. Hierin staat onder andere of we een bank failliet laten gaan of in resolutie nemen als zij faalt. We hebben meerdere resolutie-instrumenten tot onze beschikking, zoals een bail-in van aandeelhouders en crediteuren of de verkoop van onderdelen van de bank. Met deze instrumenten zorgen we ervoor dat de bank geheel of gedeeltelijk kan blijven bestaan.

Onafhankelijk

Binnen DNB staat de resolutietaak onafhankelijk van het toezicht, omdat DNB met resolutie een ander doel nastreeft dan met toezicht. Er is een aparte divisie Resolutie met een eigen begroting. Binnen de directie van DNB is één directielid, Cindy van Oorschot, verantwoordelijk voor resolutie. Zij heeft geen directe verantwoordelijkheid voor het toezicht op banken. Lees meer over onze taken.

Internationale dimensie

De European Bankingautoriteit (EBA(Verwijst naar een externe site)) is een onafhankelijk EU-agentschap dat verantwoordelijk is voor het toezicht op de banken in de Europese Unie. Het mandaat van de EBA reikt dus verder dan de Bankenunie (De Bankenunie omvat de Europese landen die de Euro als betaalmiddel hebben). De EBA werkt ook aan geharmoniseerde regelgeving en beleid door bij te dragen aan het Single Rule Book. Dit is een gemeenschappelijk rulebook voor de bankensector met dezelfde inhoudelijke regels voor toezicht, afwikkeling en DGS in alle EU lidstaten.

Ook buiten de Europese Unie zijn landen en internationale overlegorganen bezig met Resolutie, regelgeving en/of toezicht op de financiële sector. De Financial Stability Board (FSB(Verwijst naar een externe site)) is een internationaal overlegorgaan voor het mondiale financiële systeem bestaande uit de G20 (de 19 grootste nationale economieën plus de Europese Unie). De FSB stelde de eerste internationale standaard op voor resolutieregimes: De Key Attributes of Effective Resolution Regimes for Financial Institutions (Key Attributes(Verwijst naar een externe site)).